Szacunek

W czasach, w których przyszło mi żyć – w epoce globalizacji, konsumpcjonizmu, postępu technologicznego i wpływu mediów społecznościowych na wiele obszarów mojej egzystencji, spotykam ludzi z młodszego pokolenia, z którymi przestaję się rozumieć. Odnoszę wrażenie, że silniej niż w poprzednich epokach (chociaż znam je tylko z przekazów literackich i artystycznych) czy choćby w pokoleniu moich rodziców i dziadków ma miejsce niezrozumienie, chybotliwość czy też załamanie podstawowych zasad moralnych i etycznych. Przyzwyczaiłam się do swobody, z jaką dużo młodsze pokolenie spotykane na gruncie zawodowym opowiada o swoich sprawach, nazywanych przeze mnie osobistymi czy wręcz intymnymi. Ale kaleczy wyznawane przeze mnie wartości teraźniejsza narracja, że moralność to spotykanie się z jednym partnerem w tym samym czasie, a z wieloma po kolei to tylko poszukiwanie najlepszej opcji. I jak wiadomo, że czegoś nie powinno się robić, bo jest złe z etycznego punktu widzenia, ale bardzo się chce, to można.

Daleka jestem od moralizowania, raczej skłaniam się ku refleksji, czy etyka i postępowanie godne człowieka nie ulegają tym samym zmianom kulturowym i społecznym, jakim podlega cała reszta na obecnym etapie rozwoju technicznego, który upraszcza nam codzienność, ale jednocześnie znacznie osłabia relacje międzyludzkie. Gdzie położyć obecnie na osi własnej egzystencji, jak i bycia we wspólnocie, coś takiego jak szacunek? Jak go na nowo zdefiniować, ustalić reguły czy choćby uzmysłowić sobie, czym był, a czym jest teraz? Kto siebie szanuje, a kto nie? Na jakich płaszczyznach życia go kontrolować, a na jakich można pozwolić na ustępstwa? I czy w ogóle da się to rozdzielić?

Szacunek do siebie to:

· niezgoda na to, by ktoś przekraczał moje granice,

· ufanie sobie,

· samodzielność,

· świadomość swojej wartości, swoich mocnych stron i pokory wobec słabości,

· umiejętność przyznania się do błędu, przeproszenia i naprawienia go, o ile istnieje taka możliwość,

· dotrzymywanie słowa danemu sobie i innym,

· wierność swoim zasadom, niezdradzanie siebie,

· nienarażanie swojego ciała na niepotrzebne cierpienie, utrzymywanie je w dobrej kondycji,

· wewnętrzna zgoda, aby opuścić miejsce i ludzi, którzy naruszają moje poczucie własnej wartości, ignorują mnie, nie szanują wyznawanych przeze mnie zasad,

· dbanie o swój wizerunek w społeczeństwie,

· niekrytykowanie siebie za to, kim jestem.

Jak zdefiniować szacunek do innych? Spróbujmy:

· empatia i zrozumienie innych poglądów i wartości,

· brak osądzania i instrumentalnego traktowania ludzi,

· uprzejmość, brak agresji i niekontrolowanych wybuchów,

· brak pogardy,

· całkowity brak manipulacji ludźmi w celu uzyskania własnych korzyści,

· dialog bez podtekstów,

· poszanowanie słusznych społecznych standardów i obowiązującego prawa,

· nieużywanie gróźb i siły fizycznej w celu uzyskania pożądanego rezultatu,

· nieprzenoszenie własnych stanów emocjonalnych na ludzi i przedmioty wokół nas.

Szacunek, podobnie jak przeprosiny, ma prawdziwą wartość, kiedy okazywany jest z własnej i nieprzymuszonej woli. Ludzie, którzy traktują innych z szacunkiem, wydają się być szczerzy i wiarygodni. Cecha ta ma ogromny wpływ na relacje interpersonalne, pomaga w nawiązaniu znajomości i przyjaźni. Pomaga żyć w bezkonfliktowym środowisku i akceptować odmienność i różnice w poglądach. Natomiast kiedy szanujemy siebie, stajemy się silni. Nie znaczy to, że nie dotknie nas kryzys czy nie zostaniemy skrzywdzeni. Ale gdy ktoś nas zrani lub rozczaruje, nie zapytamy, dlaczego to robi, tylko zapytamy siebie, dlaczego na to pozwoliliśmy.

Czy nie jest tak, że ten, kto nie szanuje siebie, nie szanuje innych, i vice versa? Wszyscy powinniśmy żyć według złotej reguły „Traktuj innych tak, jak sam chciałbyś być traktowany”.

Czytaj także: Nie denerwuj kelnerki

---